ปีใหม่ 2022 vs โควิด-19 สายพันธุ์ใหม่ โลกมีวิธีรับมืออย่างไร ?

จำนวนผู้เข้าชม: 2,756

ปีใหม่ 2022 ใกล้มาถึง การรับมือโควิด-19 หลังการระบาดยาวนานกว่า 2 ปีมีแนวโน้มเปลี่ยนไป จากคลัสเตอร์ครั้งใหญ่ต้องไล่ปิดเมือง สู่เมืองที่ยังคงเปิดอย่างระมัดระวังท่ามกลางการระบาด โลกเรียนรู้เพื่อจะอยู่กับโควิด-19 อย่างรวดเร็ว ต้องเร็วเพื่อให้เท่าทันสายพันธุ์ใหม่ที่เกิดขึ้น ต่อไปนี้คือ 4 ข้อสังเกตจากความเคลื่อนไหวด้านนโยบายการรับมือโควิด-19 ที่เปลี่ยนไปจากหน่วยงานด้านสุขภาพในหลายประเทศทั่วโลก

หลังการมาถึงของวัคซีน หลายประเทศเริ่มกลับมาใช้ชีวิตปกติมากขึ้น คลายการปิดเมืองลง โดยจะปิดเมืองเฉพาะเมื่อเกิดกรณีการระบาดดังที่เกิดกับสายพันธุ์เดลต้าในช่วงเดือนสิงหาคม – ตุลาคม 2564

ในส่วนของการระบาดของโอไมครอนนี้ หลายประเทศยังคงมาตรการที่เข้มงวด เน้นการเฝ้าระวังและความเข้มงวดของการตรวจคัดกรอง แต่ยังไม่ใช้มาตรการปิดเมืองโดยยังคงรอดูผลการศึกษาที่เพิ่มขึ้นเพื่อตัดสินใจ ตัวอย่างมาตรการที่บางประเทศให้รับมือ อาทิ การเลื่อนหรือยกเลิกกิจกรรมรวมตัวเท่าที่จำเป็น เช่น อังกฤษเลื่อนการแข่งขันฟุตบอลเฉพาะบางแมตช์ที่เกิดการแพร่ระบาดในกลุ่มนักกีฬาจนไม่สามารถแข่งขันได้ ขณะที่บางแมตช์การแข่งขันแม้จะพบเคสในกลุ่มผู้เล่นก็ยังให้ดำเนินการแข่งขันตามกำหนดเดิม ขณะที่สหรัฐอเมริกาแถลงเตือนประชาชนแต่ยังไม่ให้ตื่นตระหนกหรือใช้มาตรการปิดเมืองแต่อย่างใด

นอกจากนี้ มาตรการกักตัว 14 วันได้ถูกยกเลิกแล้วในหลายประเทศ และแทนที่ด้วยมาตรการอื่น เช่น ใบรับรองการฉีดวัคซีนหรือผลการตรวจ ATK หรือ RT-PCR ที่ตรวจภายในเวลาที่กำหนด หรือการกักตัวแบบมีเงื่อนไข เช่น หากไม่เคยรับวัคซีนจะต้องกักตัว 10 วันเพื่อตรวจโควิด-19 โดยจะมีการปรับเปลี่ยนตามสถานการณ์ของแต่ละประเทศ สำหรับประเทศไทยเดิมทีใช้ระบบ test & go ที่ใช้ผลตรวจเป็นลบไม่เกิน 72 ชม. แต่หลังจากการเข้ามาของโอไมครอนก็มีแผนจะปรับให้กลับมากักตัวผู้เดินทางเข้าประเทศเป็นเวลา 7 – 10 วัน

อย่างไรก็ตาม กลุ่มประเทศแอฟริกายังคงถูกจำกัดการเดินทางไปยังต่างประเทศโดยยกเว้นให้เฉพาะมีเหตุจำเป็นทางธุรกิจและการทูตเท่านั้น โดยจะต้องทำตามเงื่อนไข เช่น มีผลตรวจเป็นลบและกักตัวครบ 14 วัน

วัคซีนกลายมาเป็นยุทธศาสตร์สำคัญในการควบคุมโควิด-19 แม้แรกเริ่มจะมาพร้อมความกังวลจากการพัฒนาวัคซีนที่รวดเร็ว แต่สถานการณ์การระบาดที่รุนแรงทำให้หลายประเทศเลือกใช้วัคซีนเพื่อควบคุมโรค สิ่งที่ตามมาคือผลการศึกษาจากข้อมูลการติดตามการใช้วัคซีนมีมากเพียงพอให้เกิดการใช้วัคซีนที่เพิ่มขึ้น

โดยที่ผ่านมามีการให้วัคซีนเริ่มจากกลุ่มบุคลากรทางการแพทย์ กลุ่มเสี่ยง กลุ่มวัยทำงานที่ต้องพบปะผู้คนและมีการขยายกลุ่มรับวัคซีนโดยให้ในกลุ่มเด็ก 18 ปีขึ้นไป ก่อนปรับให้ครอบคลุมไปยังกลุ่มเด็กที่อายุน้อยลง จากข้อแนะนำขององก์การอนามัยโลก (WHO) และองค์การยาแห่งสหภาพยุโรป (EMA) ทำให้หลายประเทศอนุมัติให้มีการใช้วัคซีนในเด็กอายุ 5 ปีขึ้นไปแล้ว เช่น เยอรมัน สเปน ฝรั่งเศส ฮังการีรวมถึงไทยและกรมควบคุมโรคสหรัฐฯ (CDC) ก็อนุมัติแล้วเช่นกัน โดยบางประเทศอย่างสวิสเซอร์แลนด์มีแผนที่จะฉีดในเด็ก 5 ปีในช่วงเดือนมกราคมแล้ว

ขณะที่ฮ่องกงและจีนเป็น 2 ประเทศที่ขยายการฉีดวัคซีนในเด็กอายุ 3 ปีแล้ว การให้วัคซีนในเด็กแม้จะมีความเสี่ยงแต่กลับเป็นสิ่งที่หลายประเทศเลือกเพื่อใช้ควบคุมโรคหลังจากที่มีตัวเลขการติดเชื้อในกลุ่มเด็กพุ่งสูงขึ้น

วัคซีนเข็มกระตุ้นหรือ Booster Dose มีข้อกังวลจากหลายฝ่ายเนื่องจากเป็นการใช้งานนอกเหนือจากแนวทางที่มีการเก็บข้อมูลพัฒนาวัคซีน แต่ผลการฉีดที่ช่วยให้ระดับภูมิคุ้มกันสูงขึ้นก็ทำให้หลายประเทศเลือกให้วัคซีนเข็มกระตุ้น และมีแนวโน้มที่จะให้ในวงกว้างขึ้นจากการระบาดของสายพันธุ์ใหม่ เช่น อังกฤษแนะนำให้ฉีดเข็มกระตุ้นในเด็กอายุ 18 ปีและเพิ่มให้ฉีดในเด็กอายุ 16 ปีภายใน 1 อาทิตย์เท่านั้น ซึ่งเป็นนโยบายที่เพิ่มขึ้นทันทีหลังการระบาดของสายพันธุ์ใหม่

ในส่วนของประเทศไทยนั้นศูนย์บริหารสถานการณ์โควิด-19 (ศบค.) ตั้งเป้าเข็มกระตุ้น 23 ล้านโดส ภายในเดือนมีนาคม 2565 และมีแผนการฉีดวัคซีนถึงเข็มที่ 4 ในปีหน้าแล้ว อย่างไรก็ตาม ทางด้าน WHO แม้จะไม่คัดค้านวัคซีนเข็มกระตุ้นแต่ก็แสดงความกังวลในแง่ของความเท่าเทียมโดยมองว่า หลายประเทศที่เลือกฉีดเข็มกระตุ้นอาจทำให้อีกหลายประเทศยากจนเข้าไม่ถึงวัคซีนได้

หลังจากที่หลายประเทศมีการฉีดวัคซีนครอบคลุมมากขึ้น การผ่อนคลายมาตรการสวมหน้ากาก – ล้างมือ – เว้นระยะห่างคือสิ่งที่ตามมา อิสราเอลเป็นประเทศหนึ่งที่ประกาศให้ประชาชนไม่จำเป็นต้องสวมหน้ากากอนามัยในพื้นที่สาธารณะทั้งในและนอกอาคารในช่วงเดือนเมษายน ทว่าหลังการระบาดเพิ่มขึ้น มาตรการสวมหน้ากากก็กลับมาประกาศใช้อีกครั้งในช่วงเดือนมิถุนายน ในส่วนของประเทศอื่นๆ ก็ยังคงข้อแนะนำให้สวมใส่หน้ากากอนามัยเมื่ออยู่ในที่สาธารณะในร่ม ทางด้านของ WHO ยังคงแนะนำให้มาตรการใส่หน้ากาก – ล้างมือ – เว้นระยะห่างเพื่อรับมือกับโควิด-19 ต่อไป

ในส่วนของการตรวจ antigen test kit (ATK) หลายประเทศใช้ควบคู่ไปกับการฉีดวัคซีนอย่างทั่วถึงเพื่อช่วยควบคุมโรคโดยมักเป็นข้อแนะนำในกิจกรรมที่มีผู้คนรวมตัวกัน เช่น การกลับมาทำงานที่สำนักงาน การเปิดภาคเรียน การท่องเที่ยวเป็นกลุ่ม ขณะที่กิจกรรมที่รวมคนหมู่มาก เช่น คอนเสิร์ต งานอีเวนท์ต่าง ๆ การแข่งกีฬา จะมีการใช้การตรวจแบบ RT-PCR เข้ามาช่วยให้มีความแม่นยำมากขึ้น

แนวทางรับมือของแต่ละประเทศเพื่อเข้าสู่ปีใหม่สู้กับโควิด-19 สายพันธุ์ใหม่เหล่านี้จำเป็นจะต้องใช้ข้อมูลมากมายในการพิจารณาตัดสินใจ รัฐบาลจำเป็นต้องพิจารณาข้อมูลเทียบผลจากมาตรการควบคุมโรคที่ได้ กับผลกระทบต่อวิถีชีวิตของประชาชนที่ต้องแบกรับอย่างสมเหตุสมผล เพื่อท้ายที่สุดจะนำมาซึ่งคุณภาพชีวิตที่ดีและปลอดภัยจากโควิด-19 ไปพร้อมกัน

อ้างอิง

https://www.tnnthailand.com/news/covid19/91549/

https://www.thansettakij.com/general-news/488236

https://www.springnews.co.th/news/814299

https://www.sanook.com/sport/1328956/

https://thematter.co/brief/161620/161620

https://www.thebangkokinsight.com/news/politics-general/covid-19/769803/

https://www.khaosod.co.th/covid-19/news_6792400

https://vaxcert.info/

https://www.bbc.com/thai/thailand-59739573

https://www.ema.europa.eu/en/news/comirnaty-covid-19-vaccine-ema-recommends-approval-children-aged-5-11

https://www.bangkokbiznews.com/social/978253